İmamın Arkasında '' Fatiha '' Okumak

Ubade't-îbnu es-Samit radiyallahu anh'dan: Rasûlullah sallallahu aleyhi
ve sellem buyurdu ki: "Her kim ki, "Fatiha't-ul-Kitabı" okumazsa onun
namazı yoktur."(594)

Ubade't-İbnu es-Samit radiyallahu anh'dan, şöyle dedi: Bir sabah
namazında Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in arkasında idik.
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Kurân okurken, kıraati ona
ağırlık verdi. Namazdan bitince (cemaate hitaben) zannedersem sizler
imamınızın arkasında (Kur'ân) okuyorsunuz dedi?” Biz de: “Evet ya
Rasûlullah hızlıca (size yetişebilmek için okuyoruz)” dedik. Rasûlullah
sallallahu aleyhi ve sellem; “İmamınızın arkasında "Fatiha'dan" başka
bir şey okumayın, zira "Fatiha'yı" okumayanın namazı yoktur" dedi.(595)

Reca İbnu Hayve'den, şöyle dedi: Bir gün Ubade't-İbnu es-Samit
radiyallahu anh'ın yanı başında namaz kılıyordum ki, imamın arkasında
(Fatiha'yı) okuduğunu duydum. Namazı kıldıktan sonra, dedim ki: "Ya Eba
Velid, sen imamla olduğun halde arkasında (Fatiha'yı) okuyor musun?”
dedi ki: “Yazıklar olsun sana (Fatiha'sız) namaz yoktur (bilmez misin?)(596)

Enes İbnu Malik radiyallahu anh'dan: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve
sellem (bir gün) ashabına namaz kıldırdı. Namazdan bitince, yüzünü
ashabına çevirerek dedi ki:

“İmam okuduğu halde siz de (arkasında) namazlarınızda okuyor musunuz?”
Hepsi sukut ettiler. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bu sorusunu
üç kere tekrar etti. Birisi veya birkaçı dediler ki: “Evet Yâ
Rasûlullah biz bunu yapıyoruz.” Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem
buyurdu ki: “Bunu yapmayın. Sizden biriniz imamın arkasında, içinden
olmak üzere sadece "Fatiha'yı" okusun.(597)

Ebu Hureyre radiyallahu anh şöyle dedi: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve
sellem buyurdu ki: "Fatiha" okunmayan namaz yeterli değildir. Dedim ki:
“Peki Yâ Rasûlullah, eğer imamın arkasında olursam?” dedi ki: Elimden
tutarak: "Fatiha'yı" içinden (kendi kendine) oku buyurdu.(598)

Ebu Hureyre radiyallahu anh şöyle dedi: Rasûlullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem buyurdu ki: Her kim ki namaz kılar da o namazında
"Ümmü'l-Kur'ânı' okumazsa, o namaz güdüktür sonra güdüktür, (yani) tamam
değildir dedi. (Müslim'in rivayetinde ise bu sözü üç kere tekrar etti
şeklinde gelmiştir.)

(Ravi diyor ki): Bunun üzerine dedim ki: "Ya Eba Hureyre! İmam sesli
okuduğunda nasıl yapayım? "Fatiha'yı" içinden okursun. Zira ben
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem işittim ki: Şöyle buyurdu.
Allahu Teâla buyurdu ki: “Ben "Fatiha'yı" benimle kulum arasında yarı
yarıya taksim ettim. (Yarısı benim yarısı kulumundur.) Ve kulumun
istediği onundur." Kul, Elhamdu lillahi Rabbi'I-alemin dediği zaman
Allah da: “Kulum bana hamd etti” der. Kul, Errahmanirrahim dediği
zaman, Allah da: “Kulum beni sena etti” der. Kul, maliki yevmiddin
dediği zaman, Allah da: “Kulum beni temcid etti (ve bir defada: Kulum
bana tebyiz eyledi” dedi.) Ve buraya kadar benim.” Kul iyyake na'budu
ve iyyake neste'in dediği zaman, Allah: “Bu kulumla benim aramda ve
kulumun istediği hakkıdır” der. Kul İhdına's-sırata'l-müstakim
sıratallezine en'amte aleyhim ğayri'l-meğdubi aleyhim ve-la'd-dâllîn
dediği zaman, Allah: “İşte bu kulumundur ve kulumun istediği hakkıdır"
buyurur.(599)

Abdullah İbnu Amr radiyallahu anh şöyle dedi: Rasûlullah sallallahu
aleyhi ve sellem (ashabına hitaben) “Benim arkamda olduğunuz halde
(Kur'ân) okuyor musunuz” diye sual etti? (Sahabeler) dediler ki: “Evet
Yâ Rasûlullah süratli bir şekilde okuyoruz.” (Bu cevap üzerine)
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: “(İmamın arkasında)
"Fatiha'dan" başka bir şey okumayın.(600)

Yezid İbnu Şerik şöyle dedi: Ömer İbnu'l-Hattab radiyallahu anh'a dedim
ki:
“İmam'ın arkasında iken "Fatihat'uI-Kıtab'ı" okuyabilir miyim?” “Evet
okursun” dedi. Ve tekrar dedim ki: “Sen okuduğun halde de mi Yâ
Emir'el-Mu'minin?” dedi ki: "Evet ben okusam da" buyurdu.(601)

Not:Sahabelerden ve Tabi'inden ehli ilmin ekserisinin ameli bu hadisler
üzeredir. Sahabelerden, Ömer İbnu'l-Hattab, Ali İbnu Ebi Talib, Aişe
Binti Ebi Bekr, Ebu Hureyre,Enes İbnu Malik, İbnu Abbas, İbnu Ömer, İbnu
Mes'ud, Muaz İbnu Cebel, Ubey İbnu Ka'b, Ubade't-İbnu es-Samit,
Abdullah İbnu Amr radiyallahu anhuma daha isimlerini zikretmediğimiz
birçok sahabe vardır.

Kaynaklar:

594:Buhari(756) Müslim(394) Ebu Davud(822) Tirmizi(247)
Nesei(2/137) ve Ibnu Mace(837)
595:Ahmed(5/316/322) Ebu Davud(823) Tirmizi(311) Nesei(2/141)
Buhari Cüz'ünde(60/226)
Darekutni(1/318) İbnu Hibban(1776) Hakim(1/238) Beyhaki Süneninde(2/164)
ve Kıra'atta(98) İbnu Ebi Şeybe(1/373) ve Tahavi(1/215) hasen bir
senedle rivayet etmişlerdir.
596:Abdurrazzak(2771) hasen bir senedle rivayet etmiştir.
597:Buhari Cüz'ünde(224) Darekutni(1/340) Tahavi(1/218)
Abdurrezzak(2765) Beyhaki Kitab'ul-Kıra'atta(121) Süneninde(2/166)
Hatib(13/176) Ebu Ya'la ve Taberani Evsat ta Mecmauz zevaid(2/110)
sahih bir senedle rivayet etmişlerdir.
598:İbnu Huzeyme(490) ve İbnu Hibban(1780) sahih bir senedle
rivayet etmişlerdir.
599:Müslim(395) Ebu Davud(821) İbnu Mace(838) Malik(1/84) İbnu
Huzeyme(489) İbnu Ebi Şeybe(1/375) İbnu Hibban(1775) Buhari
Cüzünde(15/68/65/72) Abdurrezzak(2767) Ebu Avane(2/138) Beyhaki(2/38)
Beyhaki Kitabul Kıraat'da(52) sahih bir senedle rivayet etmişlerdir.
600:Buhari Cüz'ünde(57) ve Beyhaki Kitab 'ul-Kıraatta(138)
hasen bin senedle rivayet etmişlerdir.
601:Bu hadisi Buhari Cüz'ünde(45) Beyhaki(2/167) Hakim(1/239)
Darekutni(1/218) Tahavi(1/218) ve Abdurrezzak(2776) Hasen bir senedle
rivayet etmişlerdir.